Sản dịch sau sinh là hiện tượng thường gặp ở mẹ, khi cơ thể đào thải chất dịch, làm sạch tử cung và ra ngoài qua đường âm đạo. Thông thường, hiện tượng sản dịch sẽ tự hết sau vài tuần.

Sản dịch sau sinh là gì?

Sản dịch là dịch của âm đạo đào thải sau sinh bao gồm máu, cùng các mô niêm mạc trong tử cung và có thể có cả vi khuẩn. Thời điểm nhau thai bắt đầu bong khỏi tử cung, vị trí mạch máu giữa tử cung và nhau thai mở ra. Một lượng máu sẽ dẫn vào đến tử cung làm sạch tử cung rồi qua âm đạo ra ngoài. Khi toàn bộ nhau thai đã ra ngoài, tử cung tiếp tục co bóp để đóng toàn bộ các mạch máu và nhờ đó, lượng máu chảy ra ngoài giảm xuống, sau khi thai được xuất ra khỏi cơ thể.

Sản dịch là hiện tượng sinh lý bình thường mà mẹ sau sinh gặp phải

Sau sinh bao lâu thì hết sản dịch?

Sản dịch sẽ có sự thay đổi màu trong vài ngày. Ngày đầu sinh, lượng sản dịch ra nhiều, có thể thấy cả những cục máu màu đỏ tươi. Nhưng sau 2 đến 4 ngày, mạch máu của tử cung lành lại, máu chảy ít, và sản dịch dần chuyển màu hồng. Từ 4 đến 8 ngày sau sinh, sản dịch sẽ trở nên loãng hơn, trong máu có lẫn ít chất nhầy nên màu máu sẽ nhạt hơn. Sau 10 ngày, sản dịch ra còn màu vàng hay trắng vì lúc này thành phần cơ bản trong sản dịch là bạch cầu và mô niêm mạc của tử cung.

Sản dịch sau sinh thường kéo dài từ 2-4 tuần

Sản dịch sau sinh có thể có từ 2-4 tuần tùy thuộc vào cơ địa từng sản phụ. Sau sinh mổ, sản dịch thường ít hơn so với sinh thường. Ngoài ra, sản phụ sinh con so hoặc cho con bú thì sản dịch sẽ nhanh hết hơn do việc co hồi của tử cung nhanh hơn. Tuy nhiên, nếu mẹ hoạt động quá nhiều hoặc quá sớm, làm việc quá sức, sản dịch có thể sẽ lại xuất hiện.

Những vẫn đề thường gặp với sản dịch sau sinh

Sản dịch là hiện tượng sinh lý bình thường với sản phụ sau sinh. Tuy nhiên, không ít chị em lo lắng vì có dấu hiệu bất thường về sản dịch. Sau đây là một vài dấu hiệu bất thường của sản dịch sau khi sinh:

• Lượng sản dịch tăng chứ không giảm

Lượng sản dịch thường ra nhiều trong vài ngày đầu sau khi sinh, nhưng sau đó giảm dần. Nếu tại bất kỳ thời điểm nào, lượng máu đột ngột ra nhiều hơn ban đầu kéo dài hơn một tuần, hãy đến gặp bác sĩ để được thăm khám và điều trị kịp thời mẹ nhé!

• Sản dịch có mùi hôi, mùi khó chịu

Tương tự như hành kinh, sản dịch thường có mùi tanh và không gây khó chịu. Nếu sản dịch có mùi lạ hoặc có mùi hôi, đó có thể là do nhiễm trùng trong tử cung hoặc bị nhiễm khuẩn do rách tầng sinh môn khi sinh nở. Do đó, khi cảm thấy sản dịch có mùi hôi, khó chịu, mẹ nên thông báo cho bác sĩ sớm nhất.

• Bế sản dịch sau sinh

Bế sản dịch là tình trạng sản dịch bị ứ đọng lại trong tử cung, không thoát ra ngoài được. Khi gặp tình trạng bế sản dịch nếu không can thiệp kịp thời có nguy cơ khiến sản dịch bị nhiễm khuẩn, gây ra tình trạng chảy máu không cầm, rối loạn đông máu cực kỳ nguy hiểm.

• Đau vùng chậu

Đau vùng chậu có thể do nhiễm trùng tiết niệu hoặc táo bón. Nghiêm trọng hơn, đau vùng chậu còn có thể do nhiễm trùng trong tử cung. Trong cả hai trường hợp, mẹ nên uống nhiều nước và liên hệ bác sĩ càng sớm càng tốt. Để phòng nguy cơ nhiễm khuẩn hậu sản, các vấn đề sức khỏe vùng kín, mẹ sau sinh nên lưu ý lượng cũng như tính chất sản dịch. Nếu có bất kì dấu hiệu nào bất thường, mẹ cần đến bệnh viện thăm khám để có biện pháp xử lý kịp thời.

Cách chăm sóc mẹ sau sinh trong quá trình ra sản dịch

• Tăng cường nghỉ ngơi

Mẹ sau sinh cần nghỉ ngơi, chăm sóc cơ thể để mau chóng phục cơ thể, tránh gặp phải các vấn đề về hậu sản như nhiễm trùng, băng huyết, sa tử cung... Mẹ cần có chế độ nghỉ ngơi thích hợp, ăn uống đủ chất, tránh vận động hay làm việc quá sức.

Mẹ nên nghi ngơi, thư giãn, tránh làm việc quá sức sau khi sinh

• Vận động nhẹ nhàng

Trong 8 giờ đầu tiên sau sinh, mẹ nên chú ý nằm nghỉ ngơi để lấy lại sức. Sau đó, mẹ có thể đi lại, vận động nhẹ nhàng tạo điều kiện tốt để tử cung khôi phục kích thước ban đầu, đồng thời thúc đẩy hoạt động co bóp của tử cung giúp sản dịch được đưa khỏi cơ thể nhanh hơn.

• Mặc quần áo rộng rãi

Quần quá bó sát sẽ khiến sản dịch khó đào thải ra ngoài. Do đó, trong thời gian này, mẹ hãy ưu tiên mặc quần áo rộng rãi, thoải mái. Tham khảo quần áo cho mẹ sau sinh tại Mothercare  

Quần áo rộng rãi, thoải mái giúp sản dịch đào thải dễ dàng hơn

• Đi tiểu thường xuyên

Việc mẹ đi tiểu thường xuyên giúp làm rỗng bàng quang, giảm cản trở đối với sự co hồi của tử cung. Tuy nhiên, sau khi sinh, các mẹ thường sẽ tạm thời bị mất đi độ nhạy để nhận biết khi nào bàng quang đã đầy.

• Đảm bảo vệ sinh tuyệt đối sạch sẽ

Mẹ cần thay mới băng vệ sinh sau mỗi giờ, có thể hai giờ 1 lần trong ngày đầu, dần dần giãn ra 3 đến 4 giờ thay 1 lần. Luôn rửa kỹ càng tay trước lẫn sau lúc thay mới băng vệ sinh. Đối với những mẹ ra sản dịch nhiều, mẹ có thể sử dụng thêm các loại miếng lót đa năng giúp ngăn tình trạng tràn sản dịch, để tránh làm bẩn giường, ghế ngồi hay các vật dụng khác.

Vệ sinh vùng kín thường xuyên để tránh viêm nhiễm phụ khoa

• Tránh dùng tampon sớm

Để giảm những rắc rối của sản dịch, hãy dùng loại băng vệ sinh khổ lớn cho các mẹ mới sinh. Hạn chế dùng tampon tránh gây nguy cơ nhiễm trùng trong thời gian 1 tháng rưỡi đầu tiên, đặc biệt đối với các mẹ sinh thường. Vì lúc này, tình trạng tử cung đang ở giai đoạn hồi phục, dễ nhiễm trùng. Tham khảo các loại băng vệ sinh, miếng lót đa năng cho mẹ sau sinh của Mothercare tại đây Ra sản dịch là điều hoàn toàn bình thường ở phụ nữ sau sinh và thường sẽ kéo dài trong vòng 20 ngày đến 1 tháng thì hết hẳn. Tuy nhiên, nếu gặp tình trạng bất thường từ sản dịch mẹ hãy đến ngay bệnh viện để được kiểm tra, đảm bảo an toàn cho mẹ và bé sau sinh nhé!